Kunst schittert op straat

Door Elaine Vis
Fotografie Luuk Huiskes

Nog maar net vol te houden, zo’n honger naar kunst. Zin om weer eindeloos te dwalen door musea en in galeries. Mijzelf aan te laten raken door schoonheid of gebiologeerd te zijn door dat wat ik niet begrijp maar wat wel in mijn hoofd blijft hangen. In dit natte, frisse voorjaar wandel ik een rondje door de lege stad. Lockdown, middeleeuws erfgoed bevroren in tijd. Gesloten winkels prijzen waren aan, zielloos. 

En dan op de Stadhuisbrug opent zich een nieuwe dimensie, de kunst schittert op straat. Acht grote etalages met installaties, schilderijen, tekeningen en video. Art Utrecht presenteert Now and Beyond met enkele kunstenaars uit de database van deze site. Hen werd de vraag gesteld ‘Welke ontwikkelingen van het afgelopen jaar hebben jou geraakt’?

Sigrid van Woudenberg schetst een huiselijk tafereel dat voor iedereen herkenbaar is. Thuis in tijden van corona, in zwart-wit. Een jongetje ligt op de bank strips te lezen, op de grond een tapijt met abstracte decoratieve bloemmotieven. De compositie is zo eigenzinnig en intelligent opgezet, dat je in het kleed met je ogen kunt verdrinken. Het fluwelen diepe zwart van het Siberische krijt trekt je naar binnen. 

De basis in het werk van Marisa Rappard is een emoticon, een kleine afbeelding die je bij app-jes mee kan sturen. Haar werk Flip the coin drukt de emoties van verdriet, gekwetstheid en verontwaardiging uit. Rappard is geraakt door de hardheid van het debat vandaag de dag. In haar duizelingwekkende tekening van potloodlijnen en vlekken van acrylinkt op papier, kan je dwalen en verdwaald raken. Zwarte vlakken, dichte deuren, boze hoofden en oproepen in tekst laten je als het ware rondjes draaien in je hoofd. Grip op de situatie is ver te zoeken.

Jolanda Meulendijks trok zich het laatste jaar terug in haar perfecte eigen wereld. Haar beeldschone muurobjecten vormen een planetenstelsel. Je kijkt er vanaf een afstand naar. De schoonheid van de huid van de objecten, zoals bladgoud, oude landkaarten en puur pigment, lonkt, maar creëert tegelijkertijd afstand. Bizar, er is zeker aantrekkingskracht, maar de schoonheid sluit mij ook buiten. 

Iets verder ontvouwen zich de langgerekte, smalle aquarellen met krijt en acrylinkt van Nikki van Es. Corona of niet, het leven ontwikkelt en groeit door in al haar facetten. In details laat Nikki de micro-organismen zien en het uitbottende groen. Er ontstaan abstracte werken met een duidelijk verwijzing naar de kracht van de natuur.  Wetenschap en verbeelding gaan hier hand in hand.

Die wetten van het leven, de eeuwige groei en verval, zijn ook te vinden in het werk van Anke van den Borne. Haar werk is altijd gebaseerd op iets alledaags. Nu is het een bergje herfstbladeren. Door de wind dwarrelen de blaadjes in slow motion uit elkaar. Maar uiteindelijk, langzaam vormt zich weer een nieuw bergje met blaadjes. Anke richt zich op verstilling. Stilstand, zoals tijdens een lockdown, dwingt ons om zelf stil te staan. Wonderlijk, hoe vaak heb ik een hoopje verwaaide blaadjes al niet gezien, maar waarom ervaar ik het bekende zo intens? Ik vind rust midden op straat.

Een rauwe, vette schildertoets spat van het canvas af in het werk van Jop Vissers Vorstenbosch. Twee middelgrote doeken. Elk doek laat een dood dier zien, duidelijk roadkill. De klassieke voorstelling (herken ik hier Albrecht Dürer 1471? ) is ruw verstoord. Een brede gele streep is er pats-boem overheen gezet. Corona, gele strepen, die associatie is nooit meer kwijt te raken. 

Jop vertelt een mooi verhaal. Hij zag hoe op de weg gele strepen werden geplaatst door een speciale markeermachine. De wegwerkers zetten onverstoord hun werk voort, ook toen de machine de streep over een platgereden dood konijn trok. Stilstand kleeft aan kwetsbaarheid, gaan wij daarom altijd weer verder?

Met honderden kleurpotloodlijnen maakte Peter Miedema een manshoge tekening in zachte kleuren. Een fresco met kleurpotlood. Wij zijn binnen in de huiskamer, het isolement. Onder het bijzettafeltje een doodskop, de poes waant zich volkomen veilig en ligt op zijn rug. Dit hedendaagse tafereeltje laat de verraderlijke werkelijkheid zien. Thuis, veilig maar ook opgesloten, terwijl de dood op de loer ligt. Heel geraffineerd speelt Miedema met de kleuren die inhoud en uitwerking van de tekening met elkaar verzoenen. Niets zet hij op scherp en communiceert slechts lichtheid. 

Daarentegen is Francine Claassen altijd recht-voor-zijn-raap met haar werk. De worsteling met het leven, de moeite met het feit dat onderling lichamelijke contact op 1,5 meter afstand bijna gewoon is, is gestold in haar voorstelling van het lichaam. Haar drie knalkleurige werken schreeuwen om aandacht. Hoofdeloze lichamen krioelen om elkaar op een huislijk rood tafelkleed. De doeken worden omhoog gehouden door latten die in een homp rauwe klei zijn vastgeprikt. Een opstelling die doet vermoeden dat hij steeds weer andere vormen aan kan nemen. Het menselijk onvermogen is de doorgaande lijn in haar werk. Maar het geheel ademt ook altijd weer poezië. Haar liefde voor kleur, tekst en materiaal is onmiskenbaar.

De weerslag van het afgelopen jaar ontvouwt zich in acht totaal verschillende werken in de etalages. In elk werk is een ander aspect uitgelicht, naadloos passend binnen het bestaande werk van de betreffende kunstenaar. Soms leunend op schoonheid, dan op energie, en met intense vakkundige aandacht tot stand gekomen. 

Over deze acht kunstenaars is meer informatie te vinden is op artutrecht/artists. Maar voorlopig, tot half april, pakken de werken ons bij de arm als wij over de Stadhuisbrug lopen. 

NOW AND BEYOND
Kunstenaars uit de database van Art Utrecht reageren met hun werk op het afgelopen jaar. Met Marisa Rappard, Jop Vissers Vorstenbosch, Anke van den Borne, Jolanda Meulendijks, Francine Claassen, Peter Miedema, Sigrid van Woudenberg en Nikki van Es.
Etalages voormalig Broese Stadhuisbrug Utrecht  
18 maart tot 16 april 2021 (gratis, dag- en nacht)

________________________________________________________________